Data wydarzenia:
Dzień 1 lipca 1991 r. na długo zapadnie w pamięci środowiska naukowego. To właśnie wtedy Polska - jako pierwsze państwo z byłego bloku wschodniego - zyskała status pełnoprawnego członka Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN.
Sam CERN został założony w 1954 r. z inicjatywny 12 krajów Europy Zachodniej. Celem organizacji było prowadzenie badań podstawowych w dziedzinie fizyki wyłącznie w celach pokojowych. Od początków swego istnienia CERN stanowi najpotężniejszy ośrodek badawczy na Ziemi.
Początkowe kontakty między Polską a CERN zostały nawiązane już w 1959 roku (gdy przyznano kilka stypendiów młodym polskim fizykom z Krakowa i Warszawy). Wkrótce przerodziło się to w szerszą współpracę między CERN a polskimi instytutami. W 1963 roku Polska stała się państwem obserwatorem w CERN. Co warte podkreślenia - jedynym krajem z Europy Wschodniej, który uzyskał ten status.
Obecnie fizyka wysokich energii w Polsce jest skoncentrowana w sześciu instytucjach szkolnictwa wyższego i dwóch instytutach badawczych. Największe grupy działają w Krakowie i Warszawie.
Nasi naukowcy uczestniczą we wszystkich eksperymentach LHC, budując ważne części sprzętu, takie jak:
- odporne na promieniowanie detektory krzemowe i elektronika dla wewnętrznego detektora śledzącego w eksperymencie ATLAS
- elektronikę dla wyzwalacza mionów w detektorze CMS,
- detektory krzemowe dla detektora śledzącego LHCb
- wkład w kryształy PWO dla detektora ALICE PHO
Polska jest powszechnie uznawana za swój wkład w dziedzinie teoretycznej fizyki cząstek elementarnych, w szczególności w rozwój najnowocześniejszych generatorów Monte Carlo dla LEP, LHC i FCC.
